Zo direct na de maaltijd in een restaurant, nadat ik heb gegeten waar ik zin in had. Met een lekker toetje na. Dan zit ik wel vol! Dan krijg ik dat rozige gevoel...zalig gegeten.. Dat effect krijg ik niet van 2 bruine boterhammen.
Lekker overvol
Heeft u ook het gevoel dat u eeuwig straf heeft omdat u flink aankomt wanneer u altijd eet tot u vol zit? U moet dus eigenlijk altijd hongerlijden om op gewicht te blijven?
We weten dat we na zo'n maaltijd niet gewoon vol, maar eigenlijk overvol zitten. Sommige mensen krijgen later lichte buikpijn of zuurbranden. En toch voelen we ons prettig, wordt ons hoofd rustig omdat eindelijk de behoefte aan eten weg is. Waardoor komt dat? En kunnen we dat alleen bereiken als we teveel eten?
Het feit dat u zich alleen prettig voelt na zo'n grote maaltijd is waarschijnlijk een slecht teken. Het kan betekenen dat u uit balans bent. Hoe komt dat? Wat bepaalt ons voldane gevoel?
Het verzadigingscentrum
Er zijn een aantal hormonen die worden aangemaakt wanneer we eten, die hormonen vertellen onze hersenen (in het verzadigingscentrum in de hersenstam) of we voldoende hebben gegeten. Daarnaast zijn er ook hormonen die gedurende de dag worden aangemaakt en ook aan onze hersenen vertellen hoeveel we nodig hebben.
Leptine
Een voorbeeld daarvan is Leptine. Leptine wordt aangemaakt tijdens de spijsvertering en bereikt via het bloed de hersenen die dan weten dat we voldoende eten binnen gekregen hebben. Helaas is het niet zo dat we deze stof kunnen toevoegen zodat we ons verzadigingscentrum kunnen foppen. De hersenen zullen namelijk minder gevoelig worden voor het hormoon wanneer deze standaard toegediend wordt. Daarnaast zijn er nog een aantal andere hormonen die in samenwerking ons hongergevoel moeten wegnemen.
Ghreline
Ghreline wordt aangemaakt in de maag en doet het tegenovergestelde als Leptine. Het zegt dat onze maag leeg is en geeft een hongergevoel. Er wordt gedacht dat koolzuurhoudende dranken de aanmaak van Ghreline stimuleren. Er bestaan medicijnen die de aanmaak van Ghreline verminderen.
Insuline
Insuline is waarschijnlijk het bekendste hormoon, dat wordt aangemaakt na het eten. Het wordt aangemaakt in de alvleesklier en regelt met een aantal andere hormonen het bloedsuikerspiegel. Het hormoon regelt dat de suiker(glucose) naar de cellen van je lichaam worden gebracht en je energie geven. Een teveel van die glucose wordt omgezet in lichaamsvet.
Het binnenkrijgen van grote hoeveelheden eten zorgt voor een plotselinge suikerspiegel stijging. De Insuline helpt bij de verwerking hiervan, waarna er een plotselinge daling zal ontstaan. Die plotselinge daling wordt ook wel 'suikerdip' genoemd. Daardoor voelt u zich moe, licht in uw hoofd en heeft u veel trek in iets zoets. U wilt een zoet of vet tussendoortje, een toetje of een stukje chocolade na het eten.
uit Balans
Waarom voel ik me dan nooit vol? Uw hormoonhuishouding is waarschijnlijk uit balans. Of het verzadigingscentrum is gewend geraakt aan teveel eten.
Tijd voor Honger
Honger (of trek, klinkt netter) is niet erg. Uw maag geeft seintjes door naar uw hersenen dat het al een tijdje leeg staat en uw organen krijgen al een tijdje geen nieuwe energie meer. Dit is niet zo snel een probleem en hoeft niet onmiddellijk bevredigd te worden. Ik hoor regelmatig mensen zeggen:'Om 11 uur heb ik echt altijd even een tussendoortje nodig'. Weet u dat zeker? Wat gebeurt er als u het niet neemt? Zorg dat u er weer aan went om af en toe honger te hebben, dit zal bijdragen aan een snellere verzadiging, op lange termijn.
Af en toe wat honger/trek is niet zo erg. Besluit u een tussendoortje te nemen, dan is het belangrijk dat deze uw suikerspiegel niet te plotseling laat stijgen. Het is belangrijk dat uw hormoonhuishouding in balans blijft, zo logisch als dat het klinkt. Dit voorkomt de behoefte aan zoetigheid.
Kant en klaar producten
Er zijn veel discussies over e-nummers en de invloed op ons gevoel van verzadiging. Zo zou E621 (ve-tsin), wat in veel kant en klaar producten verwerkt is, onze hormoonbalans verstoren en de verwerking in ons verzadigingscentrum. Bewezen is dit echter niet. Ook teveel zout eten kan invloed hebben op onze hormonen. De inname van suikervervangers is waarschijnlijk ook slecht zijn voor onze hormoonbalans (zoetstoffen of suikervrije-/light- producten), hoewel dit ook nog moeilijk is aan te tonen.
Dus toch strak blijven diëten?
Nee.. u kunt zeker wel eens wat lekkers (meer vet, meer koolhydraten) nemen. En ook wel eens wat meer eten opscheppen. Maar een verstoring van het hormoonbalans komt in veel gevallen door een verkeerde voeding en daar zal toch eerst aan gewerkt moeten worden:
- Ga na of u zichzelf toestaat om af en toe honger te hebben, heeft u nog wel eens een rommelende maag?
- Zijn er momenten dat uw suikerspiegel snel stijgt? Eet u soms veel koolhydraten (veel brood, aardappels, pasta, rijst). Snoept u? Drinkt u frisdranken of alcoholhoudende dranken?
- Krijgt u voldoende vitaminen, vezels en vocht? Eet u voldoende verschillende groente? drinkt u genoeg water?
- Eet u goede porties of schept u erg veel op?
- Krijgt u veel zout binnen of smaakversterkers of zoetstoffen? gebruikt u pakjes of kant en klare mixen bij het koken?
Zodra u dagelijks op 1 van de bovenstaande vragen dagelijks tekort schiet dan werkt u aan een balansverstoring en zult u moeilijker te verzadigen zijn door een maaltijd.
Verzadiging
Het verzadigde gevoel zal zich herstellen wanneer u een gebalanceerde voeding krijgt. U zult merken dat u zich weer ouderwets vol (niet propvol) en tevreden voelt wanneer u gezonde maaltijden eet. Dat wil zeggen; Normale porties neemt, beperkte hoeveelheden koolhydraten en vet (die de suikerspiegel doen stijgen) en geen zoete tussendoortjes neemt. Vitamines en vezels uit groenten en voldoende drinken zullen ook bijdragen aan het evenwicht. Dat is niet dieten, dat is eten zoals het eigenlijk bedoeld was.